قطعات مختلف کولر گازی و نحوه کارکرد آن ها را بشناسید

کولر گازی یکی از لوازم خانگی مهم و ضروری در تابستان است و به طور قطع نقش بسزایی در خنک کردن هوای خانه و محل کار دارد. امروزه تعداد افرادی که از این دستگاه و به خصوص مدل اسپلیت به جای کولر آبی استفاده می کنند، رو به افزایش است. اما آیا همه می دانند که سیستم این دستگاه ها چگونه کار می کند؟ به احتمال بسیار زیاد جواب خیر است. در این مقاله به توضیح راجع به انواع قسمت های کولر گازی می پردازیم و عملکرد آن ها را نیز به طور شفاف توضیح می دهیم. آشنایی با قسمت های مختلف کولر گازی، می تواند به شما کمک کند تا قبل از این که کارشناس تهویه برای تعمیر کولر گازی شما از راه برسد، بتوانید آن را به طور موقت عیب یابی کنید. در این مقاله همچنین لیستی از اجزای کولر گازی اسپلیت، تشریح کولر گازی و همچنین توضیح مختصری در مورد مشکلی که در هنگام از کار افتادن دستگاه انتظار می رود که وجود داشته باشد، ارائه خواهیم داد.

اصول اولیه کارکرد اجزای کولر گازی اسپلیت بسیار ساده است. زیرا کل فرآیندی که درون کولر گازی اتفاق می افتد، انتقال حرارت است. کولر گازی از ماده ای به نام مبرد (معمولا گاز فریون) استفاده می کند که انرژی گرمایی را از داخل خانه به بیرون منتقل می کند. در همین حال، هوای داخل خانه با هوای خنک تری جایگزین می شود.

در حالی که بهتر است یک شرکت سرویس دهی کولر گازی را برای خدمات منظم قطعات و اجزای اسپلیت خود در نظر بگیرید، همچنین می توانید با انجام کارهای نگهداری ساده به تنهایی و با مشاوره یک متخصص برای کارهای پیچیده تر، در هزینه های خود صرفه جویی کنید. در هر صورت، بهتر است بدانید که قطعات کولر گازی چگونه کار می کنند. زیرا جدا از کمک به شما در حفظ و نگهداری بهتر دستگاه، آشنایی با قسمت های مختلف کولر گازی باعث می شود تا بتوانید مشکلات آن را زودتر عیب یابی کنید و در نتیجه از خرابی های بیشتر و غیر قابل جبران دیگر پیشگیری نمایید.

اجزای کولر گازی

کولر گازی مانند سایر لوازم های خانگی دارای اجزای متفاوتی است که هر کدام وظیفه ی خاصی را بر عهده دارند که گرد هم آمدن این قطعات مختلف، کولر گازی را ساخته و باعث کار کردن آن می شوند. کولر گازی ها دارای چهار قسمت اصلی یعنی کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور هستند که اجزای داخلی کولر گازی به حساب می آیند. هزینه های تعمیر این قطعات نیز معمولا بسیار بالاست. با این حال دانستن نحوه عملکرد این قطعات و نحوه نگهداری از آن ها به شما کمک می کند تا قبل از این که به کولر گازی شما آسیب جدی وارد شود، مشکلات را زودتر تشخیص دهید و رفع نمایید. در ادامه به توضیح اجزای مختلف کولر گازی اسپلیت می پردازیم.

کمپرسور کولر گازی

کمپرسور را می توان قلب واحد کولر گازی دانست. زیرا اگر کمپرسور وجود نداشته باشد، به هیچ وجه دستگاه تهویه مطبوع به درستی کار نخواهد کرد. کمپرسور مبرد را به گردش در می آورد که این اتفاق سیستم را وادار به فعالیت می کند. این قطعه گرمای هوا را می گیرد و به بیرون منتقل می کند و به هوای خنک شده اجازه می دهد که در داخل اتاق گردش پیدا کند.

در حقیقت کمپرسور مبرد کم فشار گازی که از اواپراتور آمده است را به گاز فشار بالا تبدیل می کند و با این کار آن را برای ورود به کندانسور آماده می سازد. این فرآیند به خنک سازی هوا توسط کولر گازی کمک کرده و در نتیجه هوای اتاق خنک می شود.

مشکلات رایجی که ممکن است در مورد کمپرسور کولر گازی با آن ها روبرو شوید و همچنین می تواند نشان دهنده خرابی کمپرسور نیز باشند عبارتند از:

• خارج شدن باد گرم از کولر گازی
• جریان ضعیف هوای دریچه های کولر گازی
• شنیدن صداهای غیر عادی از کندانسور کولر گازی

تعویض یا تعمیر کمپرسور کولر گازی کاری است که به یک متخصص نیاز دارد، زیرا کمپرسور مکانیزم پیچیده ای در داخل کولر گازی دارد که باید هر چند ماه یکبار توسط یک فرد حرفه ای در این زمینه چک شود. بنابراین سرویس دوره ای و نگهداری صحیح کولر گازی می تواند به جلوگیری از خرابی های پیش بینی نشده کمپرسور کمک کند.

کندانسور کولر گازی

یکی دیگر از بخش های بسیار مهم کولر گازی، کندانسور است که گرما را از داخل دستگاه خارج می کند و آن را به بیرون انتقال می دهد. کندانسور از کویل های تو خالی ساخته شده است که در قسمت خارجی کولر گازی قرار می گیرد. گاز مبرد پر فشار هنگامی که گرمای هوای خانه را جذب می کند و داغ می شود، از کمپرسور به درون کویل های کندانسور به حرکت در می آید و به عنوان بخشی از فرآیند خنک سازی وارد کندانسور می شود. یک فن به کندانسور متصل است که هوای بیرون را روی کویل های کندانسور می دمد و در حقیقت گاز پر فشاری که از کمپرسور آمده است را خنک کرده و آن را به مبرد مایع پر فشار تبدیل می کند. این کار برای خنک کردن کویل ها و بازگرداندن مبرد از حالت گاز به مایع بسیار مهم است تا مبرد دوباره بتواند گرما را از خانه جذب کند و به بیرون انتقال دهد. در انتها نیز مبرد مایع پر فشار، به سمت شیر انبساط به حرکت در می آید.

رطوبت داخل اجزای کندانسور کولر گازی می تواند با کویل های آن واکنش نشان دهد و یک ماده خورنده ایجاد کند که در نهایت ممکن است به کندانسور و سایر اجزای کولر گازی آسیب برساند. این یک مشکل جدی است که فقط متخصصان می توانند آن را حل کنند. زیرا تکنسین های تعمیر کولر گازی از فرآیند تمیز کردن دستگاه بصورت شیمیایی، برای خلاص شدن از این اسید خورنده استفاده می کنند. با این حال، اگر آسیب به کولر گازی شدید باشد، ممکن است نیاز داشته باشید که برخی از قطعات داخلی کولر گازی را تعویض کنید.

مشکلات زیادی در کویل های کندانسور وجود دارد که ممکن است باعث خرابی کولر گازی شود که این اتفاق می تواند نه تنها کارایی عملکرد، بلکه خنک کنندگی مناسب برای خانه را نیز مختل کند. این مشکلات عبارتند از:

• پره های فن کندانسور کولر گازی اگر شل یا خم شده باشند، می توانند صدای غیر عادی ایجاد کنند و همچنین باعث ضعیف شدن جریان هوا شوند.
• رشد درختچه ها یا وجود دیگر اقلام بصورت خیلی نزدیک به واحد بیرونی کولر گازی می تواند به طور چشمگیری بر مصرف انرژی و جریان هوا تأثیر بگذارد.
• پوشش خارجی آسیب دیده یونیت خارجی کولر گازی می تواند عملکرد آن را تحت تأثیر قرار دهد.

خوشبختانه به غیر از ضربه یا آسیب شدید، بسیاری از مسائلی که اغلب با کندانسور کولر گازی با آن روبرو می شویم به راحتی قابل رفع هستند. اما بدترین حالت نشت مبرد است که ممکن است به معنای تعویض کامل کولر گازی باشد.

فن یونیت بیرونی کولر گازی

فن یونیت بیرونی که یکی از اجزای اصلی کولر گازی می باشد، با کندانسور در ارتباط مستقیم قرار دارد و وظیفه دمیدن گرمای کولر گازی را به بیرون از خانه بر عهده دارد. فن واحد خارجی کولر گازی ممکن است به دلیل نگهداری نادرست به کندی کار کند و یا اصلا نتواند کار کند. اگر این فن از کار بیافتد، ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد دستگاه شود و در دراز مدت بر عملکرد کمپرسور نیز تأثیر بگذارد. به همین دلیل تمیز کردن و نگهداری منظم فن بیرونی کولر گازی ضروری است. می توان از آلودگی و گرد و غبار انباشته شده روی فن با پاک کردن آن به وسیله یک دستمال در خانه خلاص شد.

شیر انبساط

شیر انبساط که یکی دیگر از اجزای کولر اسپلیت است، مقدار ورود مایع مبرد به اواپراتور را کنترل می کند. هنگامی که مایع مبرد از شیر انبساط خارج شد فشار و دمای آن کاهش پیدا می کند و بصورت مبرد مایع کم فشار سرد به سمت اواپراتور کولر گازی حرکت می کند. کارکرد شیر انبساط تهویه مطبوع پیچیده است و باید به طور منظم توسط یک متخصص هر چند ماه یکبار بررسی شود.

اواپراتور کولر گازی

در کولر گازی اسپلیت، کویل اواپراتور در واحد داخلی قرار دارد. در حقیقت اواپراتور کولر گازی در آخرین مرحله فرآیند خنک سازی هوای اتاق، نقش دارد. مبردی که در سیستم جریان دارد، به صورت مایع کم فشار از شیر انبساط به اواپراتور جریان پیدا می کند و درست قبل از ورود به کویل های اواپراتور خنک می شود که این اتفاق با جذب گرمای اتاق و تبدیل مبرد مایع به گاز رخ می دهد. در حقیقت همانطور که هوای گرم از خانه به درون کولر گازی کشیده می شود، روی کویل های اواپراتور دمیده می شود و این اتفاق باعث جذب این گرما توسط مبرد درون کویل ها می شود. سپس واحد دمنده ای که در پشت کویل اواپراتور قرار دارند، هوای خنک شده را به داخل اتاق برگردانده و به این صورت دمای خانه را کاهش می دهند. به این صورت است که چرخه خنک کنندگی هوا دوباره تکرار می شود.

برخی از مشکلات رایجی که در کویل های اواپراتور کولر گازی به وجود می آید و می تواند به معنای خرابی آن ها باشد عبارتند از:

• خروج هوای گرم از کولر گازی
• خاموش و روشن شدن کولر گازی و عدم دمیدن هوای خنک
• نشت مبرد
• شنیدن صدای هیس کردن و یا کوبیده شدن
• روشن نشدن کولر گازی

کویل های اواپراتور از ظریف ترین اجزای داخلی کولر گازی به حساب می آید. در حالی که کویل های اواپراتور مستقیما در معرض گرد و غبار و کثیفی قرار نمی گیرد، اما ممکن است در طول زمان ذرات گرد و غبار را به خود جمع کنند. هنگامی که کویل های اواپراتور کثیفی را جمع می کنند، با مصرف برق بیشتر، کندتر و غیر کارآمدتر فعالیت می کنند. در نتیجه مهم است که کویل های اواپراتور کولر گازی را به طور منظم تمیز کنید. در صورت بروز هر گونه مشکل در کویل های اواپراتور باید به سرعت از یک متخصص مشاوره دریافت کنید. همچنین اغلب اوقات نگهداری صحیح و تمیز کردن درست کولر گازی می تواند به حفظ سلامت کویل اواپراتور کمک شایانی کند.

واحد دمنده و کنترل کننده هوای یونیت داخلی کولر گازی

واحد دمنده و کنترل کننده هوای کولر گازی که یکی دیگر از قسمت های ساختمان کولر گازی هستند، در یک چرخه با هم کار می کنند تا هوای گرم را به داخل واحد تهویه هوا بکشند و هوای خنک را به داخل اتاق منتقل کنند. این دو واحد وظیفه توزیع مساوی هوای سرد در فضای اتاق را دارند. در واقع واحد دمنده کولر گازی به این صورت کار می کند که هوا را از طریق دریچه های ورودی به داخل دستگاه می کشد و پس از عبور از فیلتر و کویل های اواپراتور دوباره به داخل خانه می‌ دمد. این قطعه ای است که در طول فصول مختلف استفاده زیادی از آن می شود. به خصوص اگر تنظیمات فن را روی “ON” قرار دهید.

مشکلات رایجی که ممکن است در مورد واحد دمنده کولر گازی با آن ها روبرو شوید عبارتند از:

• شنیدن صداهای غیر عادی از جمله صدای ساییده شدن، وزوز کردن، صدایی شبیه جیغ یا جغجغه، جیر جیر یا کوبیده شدن از واحد دمنده کولر گازی
• عدم دمیدن باد از کولر گازی
• جریان هوای ضعیف کولر گازی
• افزایش مصرف انرژی کولر گازی

جنبه مثبت مشکل واحد دمنده کولر گازی این است که می توان آن را بدون نیاز به تعویض کل سیستم، تعویض کرد. کنترل منظم کارکرد صحیح واحد دمنده مانند اکثر دیگر اجزای کولر گازی به جلوگیری از خرابی زودرس دستگاه کمک خواهد کرد. در طی سرویس دوره ای کولر گازی واحد دمنده دستگاه چک می شود تا اگر به روغن کاری و بالانس کردن نیاز داشته باشد، به آن رسیدگی شود. در نتیجه کلید سالم ماندن واحد دمنده همین سرویس های دوره ای کولر گازی است.

ترموستات کولر گازی

ترموستات به عنوان یکی از قطعات اسپیلت به کولر گازی کمک می کند تا درجه حرارت مناسب را حفظ کند. ترموستات یکی از اجزای مهم این دستگاه بوده و اگر ترموستات درست کار نکند، قطعات مختلف نیز کارکرد درستی نخواهند داشت. اگر برق دچار نوساناتی باشد، در کارکرد ترموستات اختلال ایجاد شده و به احتمال زیاد سبب خرابی آن می شود. بنابراین می توان گفت که ترموستات جز بسیار ضروری کولر گازی است که دمای سیستم سرمایشی و گرمایشی کولر گازی را کنترل می کند. ترموستات باید به طور مرتب توسط متخصص بررسی شود، زیرا این قطعه یک جزء فنی کولر گازی به حساب می آید.

ترموستات کولر گازی در حقیقت حسگری است که به شما این امکان را می دهد تا دمای اتاق را به دلخواه خود تنظیم کنید. در این حالت وقتی دما را تنظیم نمودید، کولر گازی شروع به خنک کردن هوا می کند تا زمانی که درجه حرارت به حد مطلوبی که روی ترموستات وارد کرده اید برسد. در این هنگام فعالیت کولر گازی تا موقعی که ترموستات دمای اتاق را مجددا خارج از محدوده تنظیم شده تشخیص دهد، متوقف می شود. سپس با خارج شدن دمای اتاق از حد مطلوب، ترموستات کولر گازی را مطلع می کند تا دوباره شروع به کار کند. البته این فرآیند خنک سازی مربوط به کولر گازی های معمولی است، کولر گازی های مدرن تر بصورت اینورتر هستند که فرآیند خنک سازی آن ها کمی متفاوت تر است. تفاوت کولر گازی غیر اینورتر و اینورتر را بخوانید.

فیلترهای کولر گازی

هر سیستم سرمایشی دارای فیلتر است. فیلتر کولر گازی که یکی از اجزای اسپیلت به حساب می آید، از ورود گرد و غبار به داخل موتور جلوگیری می کند. بنابراین فیلترهای سیستم تهویه مطبوع قطعات بسیار مهمی تلقی می شوند.

اگر اخیرا متوجه شده اید که کولر گازی شما به اندازه قبل اتاق را خنک نمی کند، ممکن است مشکلی در فیلترها وجود داشته باشد. اگر فیلترها را به طور منظم تمیز نکنید، خاک و گرد و غبار روی آن ها جمع می شود که از ورود هوای خنک به کویل اواپراتور جلوگیری می کند. بنابراین شما می بایست با شستن فیلترها هر ماه با آب و مواد شوینده ملایم، آن ها را تمیز نگه دارید.

مافلر (صدا خفه کن) کولر گازی

مافلر یا صدا خفه کن یکی از کم ارزش ترین قطعات کولر گازی است که صدایی را که قطعات داخل کمپرسور کولر گازی در حین کار ایجاد می کنند، کنترل می کند. صدای اصلی کمپرسور بسیار بلند و در نتیجه بسیار آزار دهنده است و مافلر به شما کمک می کند تا بتوانید از دمای مطلوب در یک محیط ساکت لذت ببرید.

هنگامی که کمپرسور کولر گازی صداهای زیادی تولید می کند، احتمالا مافلر نیاز به تعمیر دارد. بنابراین باید این قطعه را هر چند ماه یکبار به کمک یک متخصص کولر گازی چک کنید.

لوله های تخلیه کولر گازی

لوله های تخلیه کولر گازی در طی فرآیند خنک سازی هوا توسط سیستم قطرات آب جمع شده از رطوبت هوای اتاق را به بیرون از خانه منتقل می کنند. گرفتگی سیستم زهکشی و لوله های تخلیه یکی از دلایل شایع خرابی کولر گازی است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که ذرات گرد و غبار در کانال های تخلیه جمع و به مرور زمان باعث گرفتگی سیستم تخلیه شوند. افزایش رطوبت بیش از حد در اتاق و یا نشتی آب از کولر گازی نشان دهنده این هستند که لوله های تخلیه مشکل دارند. با این حال، اگر کانال های تخلیه بیش از حد مسدود نشده‌ باشند، می توانید خودتان با حرکت دادن یک سیم مسی از لوله و سپس شستشوی لوله زهکشی با آب برای رفع گرفتگی آن اقدام کنید.

اگر لوله های تخلیه از کار بیافتند و یا به شدت مسدود شوند، سبب نشت آب از کولر گازی می شوند. در صورتی که با این مشکل رو به رو شدید، حتما با داره چاره به جهت تعمیرات کولر گازی خود تماس بگیرید. زیرا شرکت های سرویس دهنده خدمات کولر گازی که به طور حرفه ای کار می کنند، می توانند با تمیز کردن کولر گازی بصورت شیمیایی، گرفتگی لوله های تخلیه را برطرف کنند.

سخن پایانی

اکنون که با اجزای مختلف کولر گازی آشنا شدید و نحوه ی عملکرد آن ها را متوجه شدید، به طور قطع از اهمیت سالم بودن هر یک از آن ها نیز با خبر شده اید. پس باید از آن ها مراقبت کنید. همچنین دانستن این که چه اجزایی در کولر گازی در خنک کردن خانه نقش دارند، به شما کمک می کند تا در مورد خرابی های تهویه مطبوع بتوانید فوری تصمیم بگیرید. لازم به ذکر است که با سرویس و نگهداری مناسب، می توان از بسیاری از این تعمیرات کولر گازی پیشگیری کرد.

سیستم های تهویه مطبوعی مانند اسپلیت ها نوعی ماشین هستند که برای کارکرد درست به عملکرد صحیح تمام قطعات آن متکی می باشند. در صورتی که متوجه شدید که هوای گرم یا سرد از دریچه های کولر گازی خارج نمی شود، یک متخصص تعمیرات کولر گازی می تواند به سرعت، مشکل را تشخیص و تعمیر کند. در نتیجه سرویس مرتب کولر گازی اسپلیت خود را فراموش نکنید.

اگر چه تمیز کردن و نگهداری برخی از اجزای کولر گازی مانند فیلترها و لوله های تخلیه به تنهایی آسان است و همچنین می تواند باعث صرفه جویی در هزینه شود، اما تعمیر سایر قطعات در صورت بروز مشکل دشوار است. به همین دلیل همه اجزا کولر گازی هر چند ماه یکبار به سرویس حرفه ای نیاز دارند. اگر به دنبال یک شرکت خدمات تهویه مطبوع برای تعمیر و سرویس دوره ای کولر گازی خود هستید، حتما شرکتی را انتخاب کنید که سابقه خدمات با کیفیت ثابتی را داشته باشد. در داره چاره، کارشناسان بسیار ماهر ما می توانند کولر گازی شما را از نظر کیفیت و کارایی در سطح بسیار بالایی حفظ کنند. بنابراین بهتر است به جهت دریافت خدمات تعمیرات لوازم خانگی با داره چاره تماس بگیرید تا دستگاه خود را بررسی و یا سرویس کنید.