همه چیز در مورد تجمع جرم و رسوب در رادیاتور

با گذشت زمان جرم و رسوبات در داخل شوفاژها یا رادیاتورها جمع می شود که می تواند در نهایت جریان آب گرم در رادیاتورها و عملکرد سیستم گرمایشی را مختل کند. راهکار رفع جرم شوفاژها، جرم گیری یا رسوب گیری است که به افزایش راندمان و افزایش طول عمر شوفاژها نیز کمک می کند. در این مقاله قصد داریم در مورد جرم گرفتگی رادیاتورها صحبت کنیم تا در صورت روبرو شدن با این مشکل بتوانید با در دست داشتن اطلاعات کافی برای رفع آن اقدام نمایید.

در این مقاله موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:

• رسوبات یا جرم شوفاژ چیست؟
• نشانه های جرم گرفتن رادیاتور
• عواقب تجمع جرم در رادیاتور
• راهکارهای جلوگیری از تجمع جرم در رادیاتور و شوفاژ
• جرم گیری شوفاژ و رادیاتور چیست؟
• فواید جرم گیری رادیاتور

رسوبات یا جرم شوفاژ چیست؟

رسوب یا جرمی که درون رادیاتور تجمع پیدا می کند در حقیقت ماده سیاه رنگی است که شامل فلز خورده شده و زنگ زده سیستم گرمایشی می باشد. این جرم زمانی که فلز با آب و اکسیژن واکنش نشان می دهد، تشکیل می شود. این امر در شوفاژها با واکنش شیمیایی آب با فولاد یا آهن داخلی رادیاتور رخ می دهد که باعث تشکیل ترکیبات اکسید آهن مانند مگنتیت و هماتیت می شود. سپس این ترکیبات با خرده های زنگ زده ی کنده شده و غبار مخلوط شده و رسوب یا جرم رادیاتور را تشکیل می دهد.

از آنجایی که رسوب و جرم شوفاژ از آب سنگین تر است، اغلب در رادیاتورها و لوله هایی که در سطوح پایین تر قرار دارند تجمع پیدا می کند و اگر همین طور به حال خود رها شود، می تواند اثرات مخربی بر پکیج گرمایشی و شوفاژها بگذارد. علاوه بر این در این حالت اگر دمای گرمایش شوفاژها زیاد شوند نه تنها به گرم شدن بهتر آن ها کمک نخواهد کرد، بلکه باعث افزایش مصرف انرژی و افزایش هزینه قبوض نیز خواهد شد.

نشانه های جرم گرفتن رادیاتور

جرم گرفتن شوفاژ یا رادیاتور می تواند نشانه های مختلفی داشته باشد که عملکرد سیستم گرمایشی را مختل می کند. در ادامه به علائم جرم یا رسوب گرفتن رادیاتورها اشاره کرده و در مورد هر یک توضیح خواهیم داد. فراموش نکنید که رسوب گیری یا جرم گیری شوفاژها با توجه به این که تمیز کردن داخل محفظه شوفاژها از رسوب، می تواند به بهتر گرم شدن فضای خانه در روزهای سرد سال کمک کند، مشکلات گفته شده در زیر را برطرف خواهد کرد.

1. بعضی از شوفاژها سردتر از شوفاژهای دیگر هستند

اگر برخی از رادیاتورها سردتر از شوفاژهای دیگر خانه هستند، نشان می دهد که رادیاتورها احتمالا جرم گرفته اند. این امر باعث می شود که برخی از اتاق ها سریع تر از بقیه اتاق های خانه گرم شوند. علاوه بر این داغ بودن لوله های رادیاتور با وجود سرد بودن خود رادیاتور نیز می تواند یکی دیگر از نشانه های تجمع رسوب باشد.

2. قسمت بالایی شوفاژ گرم و قسمت پایینی و وسط آن سرد است

گرم بودن قسمت بالایی رادیاتور و در عوض سرد بودن قسمت پایینی و وسط آن یکی از نشانه های تجمع رسوب و جرم در داخل شوفاژ است. این اتفاق نشان می دهد که رسوب در قسمت پایینی شوفاژ تجمع پیدا کرده و از گردش آب گرم در آن ناحیه جلوگیری می کند. با توجه به این که گردش صحیح آب گرم در داخل شوفاژ باعث گرم شدن فضای محیط می شود، تجمع رسوب در قسمت پایینی شوفاژ گرم شدن فضا را با مشکل مواجه می کند.

3. بروز مشکل در پکیج گرمایشی

از علائم دیگر تجمع رسوب و جرم در داخل رادیاتورها می توان به بروز مشکلاتی از جمله جرم گرفتگی قطعات مربوط به گرمایش شوفاژها در پکیج، ایجاد صداهای غیر عادی، داغ شدن دستگاه و نشت آب از پمپ رادیاتورها اشاره کرد.

4. نشت آب از رادیاتور

هر چه تجمع جرم و رسوب در رادیاتور بیشتر شود، احتمال بیشتر شدن زنگ زدگی رادیاتور نیز بیشتر می شود که در نهایت زنگ زدگی رادیاتور می تواند منجر به ایجاد سوراخ های ریزی در شوفاژ شود. بر این اساس سوراخ های ایجاد شده در رادیاتور باعث بروز نشتی آب می شود که اگر به سرعت برطرف نشود می تواند منجر به بروز اتفاقات هزینه بری از جمله نم گرفتن دیوار و کف و همچنین خرابی کامل رادیاتور شود.

5. طول کشیدن گرم شدن شوفاژها

اگر گرم شدن رادیاتورهای خانه طول می کشد احتمالا نشان دهنده این است که رسوب و جرم درون شوفاژها تجمع پیدا کرده است. زیرا با وجود رسوبات، جریان آب گرم نمی تواند به درستی در شوفاژ و رادیاتور گردش کند و در نتیجه گرم شدن آن ها به طول خواهد انجامید.

6. گیر کردن یا شکستن شیر ترموستاتیک رادیاتور بصورت مداوم

گیر کردن یا شکستن شیر ترموستاتیک رادیاتور بصورت مداوم یکی دیگر از نشانه های تجمع رسوب در شوفاژ است. زیرا تجمع جرم باعث می شود که شیرهای شوفاژ گیر کنند و با کمی چرخاندن بشکنند.

7. نیاز مداوم به هواگیری شوفاژها

یکی دیگر از علائم تجمع رسوب و جرم در شوفاژها این است که رادیاتورها مدام به هواگیری احتیاج پیدا می کنند. بخصوص اگر هنگام هواگیری آبی که از رادیاتور بیرون می آید، سیاه و کثیف باشد، احتمال رسوب گرفتن آن ها بیشتر است.

عواقب تجمع جرم در رادیاتور

اگر جرم و رسوب در شوفاژها و رادیاتورها تجمع پیدا کند، به مرور زمان با مسدود شدن لوله ها، جریان آب گرم در سیستم گرمایشی خانه محدود خواهد شد. اگر این انسداد در مبدل های حرارتی پکیج گرمایشی اتفاق بیافتد نیز می تواند مشکل ساز شود. بسیاری از پکیج های گرمایشی جدید دارای مبدل های حرارتی با لوله های باریک هستند تا دستگاه کارایی بهتری داشته باشد، اما باید گفت که از طرف دیگر باریک بودن این لوله ها باعث می شود که آن ها در برابر گرفتگی آسیب پذیرتر شوند. زیرا احتمال گرفتگی و انسداد در آن ها بیشتر می شود.

اکثر افراد فکر می کنند که تجمع جرم در رادیاتور تنها بر نحوه راندمان کاری رادیاتورها تأثیر می گذارد، اما این امر منجر به بروز مشکلات بزرگ دیگری نیز می شود. در واقع جریان محدود آب ناشی از تجمع رسوبات باعث فشار آمدن به پکیج های گرمایشی شده و می تواند قطعات آن ها مانند پمپ یا مبدل های حرارتی (حتی اگر به تازگی تعویض شده باشند) را کاملا خراب کند. بنابراین تجمع رسوب در سیستم گرمایشی مشکلاتی را به وجود می آورد که ممکن است در نهایت شما را مجبور به تعویض رادیاتورها، قطعات و یا حتی خود پکیج های گرمایشی کند. زیرا این امر موجب می شود که پکیج گرمایشی بیش از حد داغ شده و عملکرد آن با مشکل مواجه شود.

بطور کلی می توان گفت عواقب تجمع رسوب و جرم در شوفاژها و رادیاتورها به این صورت است که به پکیج گرمایشی و قطعات آن و همچنین به شوفاژها و اتصالات آن آسیب رسانده و باعث می شود سیستم گرمایشی راندمان کاری خود را از دست داده و باعث افزایش مصرف انرژی و همچنین افزایش هزینه قبوض انرژی شود.

راهکارهای جلوگیری از تجمع جرم در رادیاتور و شوفاژ

راهکارهایی برای پیشگیری از تجمع رسوب و جرم در رادیاتور و شوفاژ وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:

• استفاده از محلول ضد رسوب در رادیاتور: این محلول نقش حلال را برای رسوبات و جرم ایفا می کند، به طوری که از ته نشین و چسبیدن آن ها درون شوفاژها جلوگیری می کند.
• نصب فیلتر مغناطیسی در پکیج گرمایشی در مسیر برگشت آب شوفاژ: از آن جایی که رسوبات و جرم ته نشین شده درون شوفاژها شامل مواد فلزی و پوسیده ای هستند که از فولاد رادیاتور کنده شده است، فیلتر مغناطیسی آن ها را به خود جذب کرده و از گردش دوباره آن ها در سیستم گرمایشی جلوگیری خواهد کرد.

جرم گیری شوفاژ و رادیاتور چیست؟

جرم گیری یا رسوب گیری شوفاژ فرآیندی است که از مواد شیمیایی قوی برای خارج کردن رسوبات ته نشین شده ای که در رادیاتورها وجود دارد استفاده می شود. انجام این امر گردش صحیح آب در شوفاژها را تضمین می کند، به طوری که آب می تواند به طور موثر در کل سیستم گردش کند تا فضای خانه به بهترین نحو گرم شود.

بطور کلی فرآیند جرم گیری به این صورت است که ابتدا باید آب کثیف درون شوفاژ بصورت کامل تخلیه شود و آب تمیز به همراه یک ماده شیمیایی تمیز کننده قوی در درون آن جریان پیدا کند تا تمام کثیفی و رسوب چسبیده در آن از رادیاتور خارج شود.

توصیه می شود در صورتی که پکیج گرمایشی یا آب گرمکن خود را به تازگی عوض کرده اید، رادیاتورهای خود را نیز رسوب گیری نمایید. زیرا رسوب درون آن ها امکان دارد به پکیج گرمایشی جدید آسیب برساند و راندمان آن را کاهش دهد.

فواید جرم گیری رادیاتور

جرم گیری شوفاژ یا رادیاتور فواید زیادی دارد و می تواند بسیاری از مشکلات گرمایشی شوفاژ را برطرف کند. در ادامه به برخی از این فواید اشاره خواهیم کرد:

• رفع مشکل گرم نشدن شوفاژها
• کاهش مصرفی انرژی
• افزایش راندمان سیستم گرمایشی
• افزایش طول عمر شوفاژ و پکیج گرمایشی

سخن پایانی

در این مقاله در مورد همه جنبه های تجمع رسوب یا جرم درون شوفاژها و رادیاتورها صحبت کردیم تا شما با مطالعه آن بتوانید اطلاعات جامعی را در رابطه با این موضوع دریابید و در صورتی که با این مشکل مواجه شده اید بتوانید به بهترین نحوه برای رفع آن اقدامات لازم را انجام دهید. فراموش نکنید که اگر با مشکلی در پکیج گرمایشی خود روبرو شده اید، می توانید با کارشناسان داره چاره در مورد نحوه تعمیر پکیج گرمایشی و رادیاتور خود مشورت نمایید.